English

Lafoina o Tupe

Ua tele lava auaunaga ua mafai ona e fa’aaogaina e lafo ai tupe i isi tagata e ala i le fa’aaoga o le numera o lau telefoni (smartphone) – e aunoa ma le fa’afesuia’i (details) o lau tusitupe.

E ui lava o le ‘app’ e lafo ai tupe na o le smartphone e mafai ona fai ai, so’o se isi lava e iai se numera o se telefoni fe’avea’i e mafai ona lesitala,  na te ‘maua’ lea tupe ona o le auaunaga. O le logoina mai o oe i nei auaunaga e fai uma lava i texts.

O mea e ono tutupu

  • lou lafoina o se tupe i se numera sese (o le fa’ata’ita’iga ua e ‘o’omi seseina numera.)
  • lou maua o ni imeli ma texts taufa’asese fai mai o i latou e tutusa a outou auaunaga mo tupe lafo, ma ia lafo le tupe i se isi numera (mobile number), po’o le tata’i foi o oe i se nofoaga pepelo (fraudulent site).

Malupuipuia o le lafoina o tupe

O le auaunaga lava latou e malu, e pei lava o se isi gaioiga e te faia i le faletupe, ma e puipui foi e le ‘passcode’ mo oe lava e lima fuainumera, e iai lava i le ‘app.’

Matou te fautua atu ia va’ai lelei tulaga nei mo lou malupuipuia:

  • Aua ne’i faigofie ona mate’ia lau ‘passcode’ mo le ‘app’, o lona uiga aua e te fa’aaogaina aso fanau, aso fa’apitoa o fa’aipoipoga ma isi mea fa’apena, o ni numera e fa’asolosolo lelei aga’i i luga po’o lalo (e pei o le 54321 po’o le 12345) po’o numera e tutusa fa’asolosolo (e pei o le 11111) po’o se mea e faigofie ona iloa i ki o le komepiuta (e pei o le 14789).
  • Aua nei teuina lau ‘passcode’ i lau telefoni, tusa lava po’o le mea e teu ai numera e masani ona e feso’ota’i iai.
  • Ia puipuia lau telefoni e ala i le fa’aaoga o se tulaga malu e tatala ai (e pei o le PIN).
  • Ia siaki ma toe siaki ua e ‘o’omiina le numera sa’o ae e te le’i fa’amaonia se tulaga e tatau ona fai.
  • Ia matua e fa’aeteete ina ia aua ne’i leiloa lau telefoni. O le puipuia o au mea totino e taua foi.
  • Ia e mata’alia i ‘apps’ e fa’afoliga e moni ae pepelo, mai i nofoaga e le lelei (non – reputable sites).
  • Ia mataala, aua e le mafai ona le maua mai ni au texts i tagata taufa’asese.
  • Afai ua leiloa pe gaoia lau telefoni, ia fa’afeso’ota’i vave le faletupe.
  • Ia fa’amautinoa e malupuipuia le uaealesi faitele, po’o se uaealesi a se tagata o lo’o e fa’aaogaina, ae te le’i faia se mea.
  • Ia fa’aeteete mo tagata e autilo mai i luga o lou tau’au, a’o e lesitala, lafo, pe talia foi se tupe.
  • Ia manatua e te ulufafo (log out) pe a uma o na fa’aaoga se ‘app’.
  • Po’o le a le laititi o se tupe e te lafoina, ia fa’amau uma ina ia mautinoa e le ova lou fa’aaogaina.

Va’ai foi i le ….

Lisi o upu

PIN

Personal Identification Number.